WIE IS JE ECHTE FAMILIE?

Lectio: Mk 3,20-21;22-30;31-35

Textus: Mk 2,33-35

Wie is mijn moeder en wie zijn mijn broeders en zusters?

Zie, mijn moeder en mijn broeders en zusters.

Beste broeders en zusters!

Van harte gegroet op deze zondag, die voor u bijzonder is omdat er gasten zijn in de gemeente en er een buitenlandse predikant voorgaat, in gezelschap van theologiestudenten. Aan de andere kant is dit juist niet bijzonder, omdat het thema van de preek eerder vanzelfsprekend lijkt dan dat het grote vragen oproept. Toch doe ik dat nu, en stel ik ook de vraag die Jezus zelf in deze passage stelt: “Wie is mijn moeder en wie zijn mijn broeders en zusters?” Deze passage wordt in de Bijbel ook wel getiteld: de ware familieleden van Jezus. Wie zijn dat, zodat wij het ook begrijpen? En ik zou ons allen hier vandaag willen vragen: “Wie is onze familie? Wie is jullie familie?” “Wat is onze relatie met Jezus?”

Er zijn vele antwoorden op deze vragen, vanuit vele perspectieven (3):

1. Met familie bedoelen we vooral onze eigen familie, onze eigen bloedverwanten. Deze band is zo sterk en hecht dat er weinig stroming of ideologie is die deze kan uitwissen (er zijn wel pogingen). Er zijn periodes in iemands leven waarin men afstand probeert te nemen van de familie, en we weten wat de redenen hiervoor kunnen zijn, en in welke levensfase dit kan voorkomen, maar toch zijn ook dit geen eenvoudige processen.

De theologiestudenten zijn ook op de leeftijd dat zij zich langzaam losmaken van hun ouderlijk huis – fysiek in ieder geval – en ook geestelijk. Er worden nieuwe gezinnen gesticht, dit jaar zijn er aan de theologische opleiding al zeven studentenstellen getrouwd, een record. Deze voor de hand liggende vraag is in het geval van Jezus echter niet zo eenvoudig, en wanneer de Bijbel de vraag stelt: Wie zijn mijn moeder en broers en zussen, zijn er verschillende theologische antwoorden.

2 Wij maken ook deel uit van een grotere familie, de uitgebreide familie van de Hongaren. Er zijn deze maand vier theologiedagen: een hier in Nederland in de West-Europese Hongaarse diaspora, volgende week een in Slowakije (Felvidék), een in Hongarije, op de Hongaarse Laagvlakte (Alföld), en een in Transsylvanië, Roemeniё, in de Hongaarse diaspora aldaar. En toch allemaal in dezelfde taal, in het Hongaars, met dezelfde liturgie, ondanks de grote afstanden. We zijn met elkaar verbonden door taal, geschiedenis en literatuur, “En als er soms een struik aan mijn voeten knielt, ken ik haar naam en haar bloemen, ik weet waar ze heen gaan, en ik weet wie er langsloopt, wie er langs de weg gaat.” (uit: Radnóti: Ik kan het niet weten). Dit is een grote familie, een beetje luidruchtig soms, als de Italianen, met veel discussie en kabaal. Maar hoe wij ons ook voelen, wij behoren tot deze familie vanaf onze geboorte.

3 We maken ook deel uit van de grote familie van het christendom, door de verlossing en de kruisdood van Jezus Christus. Wie het offer van Jezus aanvaardt, wordt een kind van God, en wij worden broeders en zusters van elkaar. Als ik zeg: “Beste broeders en zusters”, dan is dat geen algemene groet, maar een heel hechte: we kunnen nauwelijks sterker verbonden zijn. En als Jezus met een weids armgebaar in het rond wijst, is dat niet alleen symbolisch, maar heel concreet: degenen die daar aanwezig zijn, en naar zijn woorden luisteren en ze aannemen, zijn broeders en zusters en familie van elkaar (bijbelse voorbeelden). Wat later zullen we ook onze eigen ervaringen delen, over wat het voor ons betekent om bij deze familie te horen.

Wat betekent het voor ons om bij de familie van Jezus te horen?

Wat betekent het voor ons om bij hem te horen?

I. Wij worden gerekend tot het leger der verlosten. Het familiekader wordt niet bepaald door bloed of culturele wortels, maar door het behoren tot

Christus, door het kindschap, doordat God ons zijn kinderen noemt, en dat wij zijn kinderen zijn, aldus Paulus.

II  Er zijn veel dingen die bij het broederschap behoren, die men in de eigen familie beleeft, en misschien nog wel meer. Wij, als studentengemeenschap van theologen ervaren dit soort broederschap vele malen, hetzij in reizen, maaltijden, het vieren van feesten, of in dienstbaarheid.

III. Het zet ons ook aan tot zending. Het verhaal speelt zich af onmiddellijk na de roeping van de 12 leerlingen, en heeft daarom een missionaire dimensie. Wanneer Jezus uitkijkt over de menigte, toont hij ons juist dat grote veld. Als wij ons thuis voelen in deze grote familie, moedigt dat ons aan, om anderen erbij te betrekken.

Vertaling van een preek van András Bölcsföldi, verkondigd op 30 april 2023 14.00 te Zwolle, op de Hongaarse eredienst. Vertaling Rebekka Herman Mostert.