Zorgen voor de Gemeente – is dat een kerntaak voor ons, in deze tijden?

Schriftlezing: Handelingen 20: 25-31 (NBV)

• We hebben 3 jaren geleden 500 jaren reformatie gevierd en tijdens zo’n viering heb ik een preek gehoord, waar de dominee over de kerk heeft gesproken met een terugblik op de geschiedenis: wat liep goed in onze gereformeerde kerken (Hongaars context – één gereformeerde kerk) en wat liep minder goed. Deze preek heeft een belangrijke centrale boodschap gehad: we moeten van de kerk houden. Dus in deze tijden is even de vraag. Hoeveel houden wij van de kerk? Mensen die hier zitten of met ons meeluisteren via de kerk tv. Hoeveel houdt u van de kerk?
• Nu is deze vraag volgens mij meer actueel dan ooit: hoeveel houd ik van de kerk: hoe belangrijk is kerk voor je; jouw kerkgemeenschap?
• We beleven nu een lastige periode wat betreft onze kerkgemeenschap. Sommige van de gemeenteleden zijn helemaal bang en die vinden het veiliger om thuis te zitten; sommige gaan naar de kerk, maar het mag alleen maar met een beperkt aantal mensen; en sommige gaan wel naar de kerk, zoals we de situatie van Staphorst kennen, maar dan wordt die kerk helemaal aangevallen door de media.
• Meningen verschillen, en regels rondom de kerk nu, roepen veel vragen op: zijn deze maatregelen nodig of moeten we toch meer in God Vrezen dan in mensen gemaakte regels? Wat u dan maar vindt, een ding is zeker: we beleven moeilijke tijden in onze kerkgeschiedenis.
• En nu naast de vraag: hoeveel houd ik van de kerk is ook nog de vraag heel erg actueel: moet ik verantwoordelijkheid nemen voor de situatie van de kerk? Als ja, hoe doe ik dat? Hoe word ik een verantwoord gemeentelid?
• Verbinding: 1 Petrus 5: 2-3:”Hoed Gods kudde, waarvoor u de verantwoordelijkheid hebt, houd goed toezicht- niet gedwongen, maar vrijwillig, zoals God dat wil, en niet om er zelf beter van te worden maar met belangeloze toewijding. Stel u niet heerszuchtig op tegenover de kudde die aan u is toevertrouwd, maar geef het goede voorbeeld”
• Twee elementen vallen op: niet gedwongen en met goede voorbeeld.
• In de laatste periode toen ik tegen verschillende vrienden verteld heb, dat wij volgens mij goed moeten zorgen voor ons kerk, en ik zie een soort van terughoudendheid wat betreft het kerkbezoek (want ook al waren de kerkbezoeken toegestaan door de overheid steeds minder mensen gingen naar de kerk). Toen ik dit verteld heb, vele hebben het benadrukt, dat ik misschien eigenbelang heb hier, want ja “jij wordt straks predikant, logisch dat je wilt dat kerkbezoeken doorgaan”, of sterker nog, “Ja, Corona heeft veel nadelen voor je, want je kon je master scriptie onderzoek pas later uitvoeren vanwege deze toestanden”.
• Toen ik eerst over al die maatregelen gehoord heb, rondom Corona en kerken, heb ik een moment van verdriet gehad, en dat heb ik ook verteld aan een docent van mij. En hij heeft me wel gevraagd: waarom vind jij die maatregelen zo erg? Hebben die een beperking op je leven?
• Ik antwoordde: NEE, zo sta ik er niet in en zo wil ik er niet staan. Daarom vind ik deze schriftlezing zo een sterke, dat niet alleen ik, maar wij iedereen; mensen die deze tijden moeilijk of minder moeilijk beleven, de boodschap is voor iedereen om voor deze kudde te zorgen. Want is het niet verdrietig om te zien, dat de gemeente die Jezus met zijn kostbare bloed heeft opgebouwd nu onder gaat?
• Tweede element: goed voorbeeld: om de kudde goed te kunnen lijden. In de afgelopen tijd heb ik vaak gehoord: we moeten een goed voorbeeld laten zien, we moeten al de maatregelen van de overheid volgen, want de mensen buiten ons kerkmuren moeten zien dat wij met een goed voorbeeld voor de maatschappij lopen. Volgens sommige opvattingen dat kan ook betekenen, de gemeente met een goed voorbeeld leiden.
• Maar de verantwoordelijkheid is de overkoepelende verhouding, deze twee belangrijke elementen: goed voorbeeld en zonder eigen belang – moeten gebeuren door een verantwoordde actie.
• In deze lastige tijden, wanneer de kerk niet helemaal zijn topperiode beleeft, waar we allemaal beperkingen ervaren, kunnen we afvragen: “ja maar hoe kan ik nu verantwoordelijk zijn voor de gemeente van Christus?

Hoe word ik verantwoordelijk?

• Paulus zegt deze woorden (verteld door Lucas) in een tijd van afscheid. Paulus heeft jarenlang in de gemeente van Efeze gewerkt, maar nu is er tijd voor afscheid, hij gaat naar Jeruzalem.
• Maar eerst gaat hij deze machtig waardevolle woorden nalaten, als advies voor de gemeente van de Efeziërs. We kunnen zeggen, dat deze belangrijke woorden in het leiden, en (organisatorisch) functioneren van de kerken van NT (en ook van nu), van groot belang zijn.
•  1 Tim.3.1: wordt het woord opziener gebruikt: “Het is een waar woord, als iemand opziener wil worden, is dat een eerzaam streven.”
• In het Griekse woordgebruik wordt het werkwoord opzien gebruikt en in vers 17 van Handelingen 20 de raakt te betekenis van de oudsten, maar belangrijk is dat oudsten zijn is niet een titel, maar een taak.
• Opzien is ook een belangrijke term in de kerkorde.
• Lucas gebruikt hier het woord episcopos: dat is een bisschop: en een episcopos had een sociale, politieke, administratieve leidende functie in de Griekse wereld.
• Episcopos in de Katholieke Kerk, ook in sommige Protestantse kerken in Duitsland of in Nederland.
• BELANGRIJK: deze Episcopos hier in Handelingen is verbonden aan de Heilige Geest. Dus de Heilige Geest is de enige die de Gemeente uiteindelijk leidt.
• Maar dat betekent ook niet dat ik in mijn stoel rustig mag zitten en even afwachten wat de Heilige Geest gaat doen.
• De strijd moet ik wel aangaan, strijden voor mijn gemeente, vechten voor mijn gemeente.
• MAAR we moeten niet vergeten: Ik kan nu zorgen maken, en vechten en actie ondernemen, en mensen proberen te overtuigen om naar de kerk te gaan, en flyers uitdelen, een activist zijn, maar het grootste vertrouwen moet ik toch in God, in de Heilige Geest plaatsen.
• Deze strijd is niet een belachelijke strijd, maar een eerzaam streven.
• Ook al waren er versoepelingen in de laatste tijd, er was een tendentie dat de mensen niet naar de kerk gingen. Het was de zomerperiode. Ik was toen even teleurgesteld: ja, nu dat het mag, gebruiken mensen die gelegenheid toch niet. Een collega van mij zei tegen mij: “deze COVID-periode heeft ook iets goeds gebracht, misschien gaan nu mensen nadenken: wat betekent kerk voor mij? Wat betekent voor mij: mijn kerkgemeenschap?”
• Dus de vraag is hier? Gaat u echt nadenken? Misschien hoeft u helemaal geen grote actie ondernemen, maar alleen nadenken: Wat betekent voor mij de kudde van de Heer Jezus Christus?

SPECIALE TAAK

• Bloed van Christus: Marc 10:45: Jezus heeft deze gemeente losgeklopt voor de genade van de Here God: “Want ook de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.”
• Dus het gaat niet zomaar over een gemeenschap die makkelijk opgebouwd was, maar het gaat over een bijzonder contract met God, waar God met de bloed van zijn eigen Zoon heeft betaald.
• En het is dus niet zomaar een taak om deze gemeenschap te bewaren, maar het is een speciale taak waar de verantwoordelijkheid groot is. Wat ik hier bedoel is: Paulus heeft voor ons deze nalatenschap achtergelaten, en we kunnen niet zeggen: ach het zal wel…We moeten deze gemeente met al onze taak bewaren.
• Ik hoor vaak mensen zeggen: ja we kunnen ook teruggaan naar thuisgemeentes als het zo ver komt, dat we in kerken niet meer kunnen verzamelen. Dat kan inderdaad een goede oplossing zijn, maar toch wanneer Paulus zegt dat hij de gemeente voor onze zorg achterlaat, dan stel ik me voor een benadering met meer moed, met meer inzet, met meer kracht en meer vechten.

Nederlandse samenvatting (origineel gehouden in het Hongaars) van de preek van Edina Medina Hadnagy, predikant in opleiding te Zwolle op 8 november 2020